قانون یک سوم در عکاسی

این قانون در طی قرن ها توسط هنرمندان استفاده می شده است. زمانی که عکاسی ظهور پیدا کرد این قانون به اصل اساسی برای عکاسان بدل شد. در مقاله قبلی (۸ قانون ترکیب بندی در عکاسی) اشاره کوتاهی به این قانون کردیم حال در این مقاله به طور گسترده تر این قانون ترکیب بندی در عکاسی را مورد بررسی قرار می دهیم.

قانون یک سوم یک اصل اساسی در ترکیب بندی عکاسی است، و همچنان یک راهنمای قدرتمند و ضروری برای کمک به عکاسان تا عکس های خود را ترکیب بندی کنند و تصمیم بگیرند که سوژه خود را در کجای کادر قرار دهند و همچنین یک عنصر کلیدی برای خلق یک عکس جذاب و متعادل می باشد.

اصول اساسی قانون یک سوم چگونه عمل می کند؟

تصور کنید تصویر شما همانند توصیر زیر بوسیله ۳ خط به ۹ مربع تقسیم می شود. (اکثر دوربین های عکاسی DSLR و COMPACT در تنظیمات خود این خطوط راهنما را دارند که می تواند به شما کمک کند)

در عکس زیر نقاط تقاطع خطوط فرضی به رنگ قرمز مشخص شده اند. این نقاط مهمترین و قدرتمندترین نقاط کانونی عکس شما هستند. تحقیقات نشان داده که این نقاط همانجایی هستند که چشمان بیننده به طور طبیعی تمایل به تمرکز در آن را دارند.

در زمان عکاسی از خود بپرسید:

مهمترین عنصر درون کادر من چیست؟
این عناصر مهم را در کجای کادرم قرار دهم؟

بر طبق قانون یک سوم شما باید سعی کنید تا سوژه و یا عناصر مهم خود که می خواهید آن ها را برجسته کنید، در حوالی این نقاط تقاطع قرار دهید تا به طور طبیعی بیننده را به سمت ترکیب بندی مد نظر خود هدایت کنید و عکسی پویا و جذاب را خلق کنید.

به این نکته توجه کنید که نیازی نیست سوژه شما دقیقا بر روی نقاط تقاطع قرار داشته باشند، در نزدیکی این نقاط باشد و سعی کنید تا به ترکیب بندی دلخواه خود برسید.

علاوه بر نقاط تقاطع، چهار خط متقاطع شامل دو خط عمودی و دو خط افقی بسیار به ترکیب بندی شما کمک خواهند کرد. مخصوصا اگر سوژه بلند و یا طویل باشد، خیلی مطلوب است که سوژه را نزدیک و یا بر روی یکی از این خطوط قراردهید.

قانون یک سوم برای عکاسی طبیعت

گاهی عکاسان تازه کار خط افق عکس های خود را به اشتباه در مرکز تصویر قرار می دهند. این امر این حس را ایجاد می کند که تصویر به دو قسمت تقسیم شده است که به طور کلی برای چشم های بیننده خشنود نیست.

دانستن قانون یک سوم می تواند بسیار کمک کننده باشد، قرار دادن خط افق بر روی یکی از دوخط افقی به طور طبیعی عکس شما را متعادل کرده و اجازه می دهد تا ناحیه ای از عکستان که تمایل دارید را برجسته کنید.

برای مثال، اگر می خواهید که آسمان زیبا و یا غروب خورشید و .. را برجسته کرده و عنصر اصلی عکستان باشد باید خط افق را بر روی خط پایینی قرار دهید. متناوبا اگر تمایل دارید تا تمرکز عکس بر روی زمین و عناصر پایین باشد باید خط افق را بر روی خط افقی بالایی قرار دهید.

قانون یک سوم و جهت حرکت

زمانی که از سوژه در حال حرکت عکاسی می کنید توجه خاصی به سمتی که حرکت می کنند داشته باشید. سوژه را در حوالی نقاط تقاطع یا خطوط در طرف مقابل جهت حرکتش قرار دهید.

برای مثال، اگر سوژه شما یک دونده است و از سمت راست به چپ حرکت می کند، مطمعن شوید تا وی را بر روی خط عمودی سمت راست یا بر روی نقاط تقاطع سمت راست قرار دهید. این امر باعث می شود تا سوژه در حرکت به نظر بیاید و همچنین مشخص شود که به کدام سمت در حرکت است.

قانون یک سوم و جهت نگاه سوژه

اگر سوژه شما به سمت مشخصی نگاه دوخته است، مطمعن شوید تا وی را در جهت مخالف جایی که نگاه می کند قرار دهید. با این کار فضای خالی در مقابل سوژه خواهید داشت که موجب می شود از اینکه وی به هیچ کجا خیره نشده جلوگیری کنید.

برای مثال، اگر سوژه به سمت چپ نگاه می کند، وی را درون کادر خود در سمت مقابل قرار دهید. این امر یک فضای طبیعی و متعادل پدید می آورد و به بیننده کمک می کند تا بفهمد سوژه به کجا نگاه می کند.

مثال هایی از قانون یک سوم

در عکس زیر سوژه ها در یک سوم سمت راست کادر در نزدیکی نقاط تقاطع سمت راست قرار داده شده اند.

در عکس زیر با توجه به اینکه اندازه شاخه ها متفاوت است استفاده از قانون یک سوم بسیار تاثیر گذار است. شاخه بالایی در سمت راست و بالا بر روی نقطه تقاطع قرار گرفته است. چشمان بیننده از اینجا شروع کرده و به سمت چپ . شاخه پایینی هدایت می شود.

در عکس زیر اتصال و احساسات در یک سوم بالایی در نزدیکی نقاط تقاطع بالایی تصویر اتفاق می افتد.

برش عکس با استفاده از قانون یک سوم

اگر عکسی با ترکیب بندی ایده آل خود نگرفتید می توانید با استفاده از ابزار برش (CROPPING TOOL) به ترکیب بندی ایده آل خود برسید. هر دو نرم افزار Adobe Photoshop و Adobe Lightroom برای برش دهی عکس خطوط راهنمای قانون یک سوم را دارا می باشند و می توانید از آن ها کمک بگیرید.

در عکس بالا سوژه در مرکز تصویر قرا دارد. همانطور که می بینید در عکس بعدی توصیر برش خورده و سوژه از مرکز به سمت نقاط تقاطع تغییر مکان داده است.

نتیجه گیری

قانون یک سوم یک راهنمای بسیار خوب برای بهبود ترکیب بندی در عکاسی است، اما همانطور که در مقاله قبلی نیز اشاره شد همانند هر قانون دیگری گاهی شکستن این قانون می تواند نتایج جالبی داشته باشد.

مثال هایی از موقعیت هایی که شکستن این قانون می تواند باعث جذاب تر شدن عکس شما شود:

برجسته کردن تقارن سوژه یا مکانی که عکاسی می شود، با قرار دادن آن در مرکز.
نشان دادن عظمت و بزرگی سوژه با قرار دادن آن در مرکز کادر.
زمانی که می خواهید چشمان بیننده را به سمت داخل تصویر هدایت کنید برای مثال عکاسی از یک مسیر باریک که می خواهید بیننده به سمت آن متمرکز شود.
سوژه ای که بسیار خوش کادر است و قرار دادن آن در مرکز عکسی قوی تری پدید می آورد.